Çocukların gelişme ve büyümelerinin dikkat ve önem arz eden öğelerinden biri de diş ve ağız sağlığı olmaktadır. Süt dişleri bebeklikte 6 aylık iken sürmeye başlar ve çocuk 2,5-3 yaşına vardığında üst çenede 10, alt çenede 10 tane olmakla beraber toplamda 20 tane diş ile tamamlanmış olmaktadır. Çocuğunuz 6 yaşına dayandığı zaman dişleri farklılık göstermeye başlar, hepsinin değişmesiyse 12 yaşına geldiğinde olacaktır.
Süt Dişleri Neden Önem Arz Eder?
Çocuğunuzun konuşma ve beslenme işlevlerine direk olarak etki eden süt dişleri, psikolojik gelişimi bakımından da büyük önem arz etmektedir. Yerine gelecek olan kalıcı dişlerin alanını muhafaza eden bu dişlerde ortaya çıkabilecek boşluklar, öteki dişlerin kaymasına sebebiyet verebilir. Dolayısı ile kalıcı dişlerin yanlış yerde çıkması ve diş çapraşıklıklarına uygun ortam hazırlamasına sebep olabilir.
Süt Dişleri Niçin Çürür?
Süt dişleri yapılarından dolayı çürümeye daha yatkın olmaktadırlar. Fakat bu yapıya eklenen dış etkenler çabuk ve erken bir çürümeye sebep olur. Tıpkı kalıcı dişler gibi ihtiyacı olan bakım uygulanan süt dişleri de sağlığını muhafaza edecektir.
Süt dişlerde çürüklerin meydana gelmesinin sebepleri içerisinde beslenmenin yeri oldukça mühimdir. Gerek düzenli olmayan beslenme gerek de karbonhidrat ve şekerin fazla olduğu beslenme çürükleri meydana getirir. Çocuklar dişlerinde meydana gelen çürük başlangıcından dolayı ufak hassasiyet ve sızlamaların farkına varmazlar. Sancılara tepki gösterebilmeleri için çürüğün ileri seviyede olması gerekir. Böyle bir durumda da geç kalınma ihtimali vardır. Öteki bir mühim husus ise dişlerin bakımıdır. Anne babaların ağız bakımını çocuklarına bırakmaması, diş fırçalama alışkanlıklarını edinmek için kesinlikle çaba göstermeleri gerekmektedir.
Gece Beslemesi ve Biberon Çürüğü
Gece emzirmesi ve besleme 18 aydan sonra, aynı sıklık ile ilerlerse dişlerin çürüme riski fazlalaşır. Uyku vakti yavaşlamaya başlayan tükürük akışı dişlerin kendi kendini temizlemesini yavaşlatmaktadır. Bebeğin biberon ile beslenmesinde, pekmez, şeker, bal gibi ek ürünler de riski fazlalaştırır. Çocuğunuzun diş gelişimi bakımından biberon ile uyuma alışkanlığı edinmesi de oldukça sakıncalı bir durumdur.
Dişleri sürmeye başlamasının ardından, biberon ya da emzirmenin ardından bir miktar su tükettirmeniz, sabah ve gece beslendikten sonra ıslak, temiz bir bez ile silip temizlemenizde fayda vardır.
Biberon çürüğü denilen, diş minesinde tebeşire benzeyen bir görünüm ile başlayan ve hızlı bir biçimde çürüme ile sonuçlanan sorunun kaynağı, dişlerin sürmesi ile başlayan bir süreç olmaktadır.
Süt Dişleri Tedavi Edilir Mi?
Çocuklarının dişinin tedavisi uzmanlık isteyen bir diş doktorluğu dalıdır. Çocuğun diş doktoru ile önceden tanışması ve diş doktoru koltuğuna ufak yaşta oturması mühimdir. Muhafaza edici önlemler ve kontrol amaçlı bir tanışma, ileriki zamanda meydana gelebilecek problemlerde daha rahat olmasını sağlamaktadır. İlk diş doktoru ziyaretinin sancılı bir tedavi olmasıysa, çocukta istemeden diş doktoru korkusu ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır.
Süt dişleri de kalıcı dişler gibi tedavi edilebilmektedir. Çürümüş bir dişi hemen çektirmenin yerine dolgu yapılması kalıcı dişin yerinin muhafaza edilmesi bakımından oldukça mühimdir. Dişte büyük bir enfeksiyon ve madde kaybı olmadığı hallerde dolgu tedavisi uygulanır. Fakat enfeksiyon yeni sürecek dişe de etki edecek durumda ise, çekme işlemi yapılabilir. Rehber niteliğindeki süt dişinin çekilmesi ile ortaya çıkan boşluk hareketli ya da sabit yer tutucular ile korunmalıdır. Bütün bu önlemler kalıcı dişlerde meydana gelebilecek çapraşıklıkların önüne geçmek için amaçlanmıştır. Bu çapraşıklıklar ilerleyen zamanlarda kesinlikle ortodonti tedavisine ihtiyaç duyacaktır.
Süt Dişlerini Muhafaza Eden Önlemler
Diş fırçalama
Çocuğunuzun ufak yaşta ağız hijyenini kavraması ve diş fırçalama alışkanlığını kazanması, bütün yaşamı süresince gerekli olan ağız sağlığının temelini oluşturmaktadır. Bu durumda en büyük örnek anne babalardır. Dişlerinizi çocuğunuz ile beraber fırçalayarak bu durumu oyunlarının bir parçasıymış gibi sevdirir ve öğretebilirsiniz. Çocuğunuz 6-7 yaşına varıncaya kadar yeterli fırçalama yapmakta güçlük çeker. Çocuğunuz fırçalamanın ardından siz de fırçalayarak sonlandırabilirsiniz. 4 yaşından sonra diş ipini kullanmayı da tercih edebilirsiniz. Çocuğunuz dişlerini fırçaladığı sırada kullandığınız diş macunu ölçüsü mercimek tanesi boyutunda olması gerekir. Yumuşak fırça kılı yapısına sahip bir fırça ile ve florür içeren diş macunu ile nazik hareketler ile bütün dişlerin temiz olmasına önem vermelisiniz.
Florür uygulaması
Florür diş minesine dayanıklılık kazandıran ve çürümeye karşı direnç göstermesini sağlayan bir maddedir. İçme suyu ile içilerek alınan ve fırçalamada diş macununda yer alan florürün yeteri kadar olmadığı hallerde fluorid jelleri ya da fluorid/florür tabletleri ek olarak tercih edilebilir.
Fissür örtücü
Diş çürümesinin önüne geçen etkili bir başka metot da fissür örtücü olmaktadır. Çocukların azı dişlerine uygulanan fissür örtücüyle çürüme meydana gelmeden önüne geçilebilir. Tek bir seansta uygulanan ağrısı olmayan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi ile, dişin üzerindeki girinti çıkıntılara bakteri yerleşiminin önüne geçerken kolay bir şekilde temizlenmesi hedeflenir.