Diş taşları, dişin üstünde meydana gelen plağın temizliğinin yapılmaması neticesi tükürüklerde yer alan mineralin bu plaklarla çoğalarak sertleşmesiyle oluşan taştır. Diş taşları diğer bir ismi de tartarlar, yenilen gıdalar, tükürük ve mikropların ortaya çıkardığı plağın mineralize olmasıyla meydana gelir. Diş taşı, rutin temizliği yapılmadığı durumda diş etinde rahatsızlıklar, diş çürümesi ve ağızda kötü koku gibi problemlere yol açabilir.
Diş taşları, dişte kalsiyum gibi mineral tuzun çoğalması ile meydana gelen, diş plağının sert bir duruma dönüşerek taşlaşmasıdır. Dişin üst bölümü yahut diş eti çizgisinin direk altında diş taşı oluşmu Ağzın içerisinde çoğalmış besin parçacıkları, tükürükler, mikroplar ve öteki maddeler bir araya gelerek plakları meydana getirir. Temizliği sağlanmamış bu plaklar geçen zamanla birlikte diş taşı oluşturarak, dişleri çürütebilir.
Diş taşlarının temizlenmesi dişleri zarara uğratmaz. Rutin şekilde diş taşlarının temizliğinin gerçekleştirilmesi ağzın sağlığını muhafaza etmektedir. Diş taşlarının birikmesi yapışkan tabakanın sert hale gelmesi neticesinde meydana gelir. Sertleşen plaklar, dişin üstünde pürüzlü yüzey meydana getirir ve fırça ya da diş ipi ile basit şekilde temizliği yapılamaz.
Diş Taşları Nasıl Meydana Gelir?
Diş taşları, ağzın içerisindeki plak birikimlerinin zaman geçtikçe mineralleşmesi ile meydana gelir. Evreler ise şu şekildedir;
- Plak oluşması: Ağzın içerisinde yer alan gıda parçacığı, tükürük, mikrop ve başka maddeler bir araya gelerek diş üstünde yapışkan tabaka meydana getirir. Bu tabaka plak olarak adlandırılır. Plaklar, sarıya benzer ya da renksiz bir görüntüdedir.
- Plağın mineral duruma dönüşmesi: Plaklar, zaman ilerledikçe mineral bir hale dönüşmeye başlarlar. Tükürüklerin içerisinde yer alan mineral plaklardaki mikroplar ile bir araya gelir ve sertleşir. Bu minerallerin hal alma evresi diş taşlarının meydana gelmesini başlatır.
- Diş taşlarının oluşması: Plakların birikmesi sürdükçe, mineralleşme fazlalaşır ve plaklar sert hal alır. Sertleşen plaklar da diş taşı şeklinde isimlendirilir. Diş taşları, dişin üstünde ve diş eti çizgisinin direk altında meydana gelebilir.
Diş Taşları Hangi Sebepten Oluşur?
Diş taşı, diş etinin iyi bir şekilde temizliğinin yapılmaması gibi ağzın temizliğine özen gösterilmeyen hallerde mikrop ve besin birleşiminden meydana gelen plağın, ağız içerisindeki gıdalar ve tükürüklerdeki minerallerle bütün hal alması ve zaman geçtikçe sertleşmesinin neticesidir. Nişastalı besinler, gaz, şeker barındıran içecekler, dişler ve diş eti çizgilerin düzgün temizliğinin yapılmaması diş taşlarının meydana gelmesinde rolü olan faktörlerdendir.
Diş Taşı Semptomları
Diş taşları, dişin üstünde sarımsı ya da kahverengimsi lekelerin gözükmesine yol açabilir. Bu lekelenme durumu, diş minelerine yapışan mineralize plakların birikmesi yüzündendir. Bu durumun haricinde diş taşlarının birikmesi, dişin üstünde pürüzlü bir yüzey meydana getirebilir. Dişe dokunulduğunda pürüzlü olduğu hissedilebilir. Bu halde diş etinde şişmeler, kızarmalar ve kanamalar gibi semptomlar görülebilir. Bu semptomlar diş taşlarının oluşmasının bir semptomudur, fakat net tanı ve tedavi için diş doktoruna gitmeniz mühimdir. Diş doktoru, dişi ve diş etini değerlendirme altına alacak ve gerekli görürse profesyonel diş taşı temizliğini sağlayacaktır.
Hangi Vakit Diş Taşı Temizliği Yaptırmak Gerekir?
Diş taşlarının temizlenmesi, rutin aralıklar ile uygulanması gerekli görülen bir dental uygulamadır. Çoğunlukla, diş taşlarının temizliğinin gerçekleştirilmesi için senede minimum 1 defa doktorunuza muayene olmanız tavsiye edilir. Fakat, tüm insanların ağzının sağlık hali birbirinden farklı olduğu için, bu zaman insandan insana farklılık gösterebilir.
Diş Taşları Nasıl Temizlenir?
Diş taşlarının temizlenmesi, el ekipmanları ve ultrasonik ekipmanlar tercih edilerek uygulanan, dişteki taşların temizliğini sağlayabilmek için yapılan bir uygulamadır. Ultrasonik ekipmanlar, su ve titreşim akışı tercih edilerek diş taşları yumuşak hale getirilir ve diş üstünden uzak tutulur.
Gereken hallerde ileri seviyede diş taşlarının birikmesi ya da büyük dik eti rahatsızlığı halinde cerrahi tedaviler gerekli olabilir. Diş doktorunuz, haliniz ile bağlantılı olarak sizlere uyacak tedavi tekniğini belirler.
Diş taşlarının temizlenmesi acı vermez, fakat hassas olan diş etinde ya da diş hassasiyeti olan insanlarsa ufak rahatsızlık hissiyatı verebilir. Mühim olan, rutin diş taşlarının temizlenmesi ve profesyonel şekilde diş taşlarının temizlenmesidir.
Diş Taşlarının Temizlenmesi Acıtır Mı?
Diş taşlarının temizlenmesi acıtmaz. Uygulama çok az hissedilen sancı hissiyatı verebilir ya da hiç vermez. Fakat, birtakım insanlarda diş eti duyarlılığı ya da rahatsızlık hissiyatı var olabilir. Bu hassaslık kalıcı değildir ve uygulamanın ardından olan birkaç gün içerisinde azalmaya başlar. Diş taşları temizlenirken diş eti çizgilerinin yakınlarında ufak baskılar ya da titreşim hissiyatı duyabilirsiniz. Ayriyeten, hava ve su spreyi tercih edilerek ağız içerisi durulanır ve soğuk hissiyatı verebilir. Şayet uygulama esnasında normal dışı bir sancı, dayanılmaz bir hassasiyet hissi alırsanız, bu durumu diş doktorunuza söylemelisiniz. Dişçiniz gereken tedbirleri alacak ve sizleri rahatlatan önlemleri sağlayacaktır.