Diş Tedavisi

Tam Protez ve Parsiyel Protez Nedir?

Tam Protez ve Parsiyel Protez Nedir

Tam protez ve parsiyel protez türleri dişlere estetik görünümü tekrardan kazandırırken, çiğneme fonksiyonunu da iyileştirmektedir.

  • Tam protez: Şayet hastalar ağızlarındaki bütün dişleri yitirmişse tam protezlerin uygulanması gerekli olur.

Son dönemlerde tam protezler artık dişi olmayan ağızlar için tek çare olmanın dışına çıkmıştır. Çene kemiklerine konumlandırılan implantlar ve bunlardan yardım alınarak hazır edilen protezler artık kişilere kendi dişleri ile çiğniyormuş gibi hissiyat uyandırmakta ve bu nedenden dolayı sık sık kullanılmaktadır.

  • Parsiyel protez: Kısmi diş kaybında özel akrilik ve metallerin kombinasyonuyla uygulanan, kroşe olarak adlandırılan metal parçalarıyla dişlere tutunmayı temin eden protez türüdür.

Protezler Nasıl Üretiliyor?

Kişiler, protezlerini çok kısa bir süre içerisinde kullanmak istese de iyi bir protez için zaman alan bazı prosedürlerin uygulanması gerekli olmaktadır. İlk muayenede protezlerin oturtulacağı dokular inceleme altına alınıyor ve ilk ölçüler alınıyor. Alınan ölçülere göre uygulanan özel kaşık ile protezlerin sınırı belirgin hale getirilip gerçek ölçü alınıyor. Ölçü safhasını kapanışın belirli hale getirilmesi, dişlerin renk tonu ve biçimini belirli hale getirilerek protezlerin prova adımı izleniyor. Provanın ardındansa bitim uygulanıyor. Bu uygulamaların düzgün ve atlanılmadan yapılmasıysa protezlerin konforlu ve ağızla tam uyum içerisinde olmasını temin ediyor.

Protez ile İlgili Öneriler

Protezlere uyum sağlamak zaman alır. Bu zaman ortalama altmış gün sürebilir. Bazen kişilerin protezlerini çıkartmadan belirli bir zaman kullanmaları gerekli olabilir. Bunun sayesinde doktor, kişinin rahatsızlık duyduğu alanları belirler ve protezlerin daha konforlu ve güzel oturabilmesi için belirli düzeltmeler yapabilir.

Sert olmayan dokular devamlı değişim geçirebilirler. Bilhassa diş çekim işleminin ardından diş eti ve kemik dokuları azalmaya eğilim gösterirler. Protezlere uyum sağlama zamanı süresince sert olmayan dokular protezlere uygun olarak sınırlı hale getirilirler. Kişiler doktorlarını periodik olarak görmeleri gerekir, bunun sebebi protezlerde ya da sert olmayan dokularda ortaya çıkabilecek bir farklılık için muayene esnasında düzeltmeler ya da tedaviler gerekebilir. Protezlerdeki adaptasyonların gitmesi neticesi kuvvet yerlerinde iritasyonlar ya da enfeksiyonlar meydana gelebilir. Uzun müddet kullanılan protezlerin ana maddelerinde yıpranmalar meydana gelebilir veya sert olmayan dokular çökerek protezle olan uyumu yitirebilir. Bazı zamanlarda da protezlerin devamlı damaklara sürtünmesi neticesi protez kaidesinin yeniden yenilenmesi gerekli olabilir. Bütün bu hallerde de doktor kontrollerinin önemi baş gösterir.

Protezler Nasıl Temiz Tutulur?

  • Yemek tüketiminin ardından, protezlerinizi suda yıkayarak besin parçacıklarını uzak tutmalısınız.
  • Belirli öğünlerin ardından, bilhassa uyumadan evvel, rutin olarak protezlerinizi fırçalamalısınız. Bu uygulama leke ve plak oluşmasının önüne geçer.
  • Fırçalama uygulamasında su ve türlü diş macunları ya da protez bakım malzemeleri tercih edilir. Aşındıracak tozlar tercih edilmemelidir. Yoksa protezlerin yüzey kısmı çizilmeye başlar ve bu yüzeyde artıklar birikmeye ve renklenmeye başlarlar.
  • Normal ya da protez fırçası tercih edilebilir. Protezlerin bütün yüzey kısımlarını temizlemeye dikkat etmelisiniz.
  • Ara ara protezlerinizi, özel protez sıvısında bekletebilirsiniz. Kimyasal maddelere maruz kalan protezlerinizi yıkamanızın ardından kullanmalısınız.
  • Protezlerinizin içerisine işleyen lekeler ve tartarlar ancak diş doktoru tarafından ultrasonik ekipmanlar ile temizliği yapılabilir.
  • Protezlerinizi temiz tutabilmenin en tesirli yöntemi, gündelik fırçalamayla beraber haftada birkaç defa da kimyasal sıvılarda bekletmek olacaktır.

Parsiyel ya da tam protez kullanan kişilerin dikkatli olması gereken hususları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

  • Protezlerinizi her yemeğin ardından çıkartarak dış ve iç yüzeylerini diş fırçası ve sabun kullanarak temizlemelisiniz. Yapılan incelemeler protezleri akar su içinde parmaklar ile ovalayarak temizleme tekniğinin protez üstündeki ve eldeki mikroorganizmaları bütün yüzeye yaymaktan öte bir fayda sağlamadığını kanıtlar. Kesinlikle sabun ve diş fırçasıyla dış ve iç yüzeylerinin temizliğini yapmalısınız.
  • Temizliğini yaparken kaygan hale gelen protezleri tutmakta güçlük çekiyorsanız ve protezlerinizi düşürmekten kaygılanıyorsanız yumuşak bir bez üstünde bu uygulamayı gerçekleştirebilirsiniz. Bu küçük tedbir protezlerinizin düşerek kırılmasını önleyecektir.
  • Diş macunları protezlerin dış yüzeyindeki cilasının gitmesine yol açar. Şayet kullanmış olduğunuz protezlerin cilasında bir kayıp yaşanmışsa bu yüzeye mikroorganizmaların tutulabilmesi için yer temin ederek protezlerinizin temizlikleri zorlaşacaktır. Bu gibi bir halde diş doktorunuza başvurarak bu halin doktorunuz tarafından düzeltmesini arzu ediniz.
  • Protezlerin temizliğinde, başka gayeler için elde edilen her çeşit temizlik maddelerini çamaşır suları, çamaşır ve bulaşık deterjanları ve buna benzer maddeleri asla kullanmamalısınız. Bu maddeler protezlerin yapılarını bozmak ile beraber genel sağlık yönünden de oldukça risklidir.
  • Protezlerin temizlikleri için özel olarak elde edilen tablet ve solüsyonları üreten firmaların kullanım talimatlarına göre dikkatli bir biçimde kullanmalısınız.
  • Protezlerin üstüne konumlandığı ağız içi dokularının temizlikleri oldukça mühimdir. Protezlerinizi temizlemenizin ardından kirli olan bir ağıza konumlandırdığınız takdirde yaptığınız temizlik boşa gitmiş olacaktır. Protezlerinizi çıkarıp temizlemenizin ardından ağız içerisindeki diş olmayan yerleri sert olmayan diş fırçaları ya da gazlı bezle temizlemelisiniz. Eğer ağızda bazı dişlerse mevcutsa onları da kesinlikle diş fırçası ve macunuyla temizlemelisiniz.
  • Parsiyel protezlerde protezlerin ağızdaki var olan dişlere tutunmasını temin eden kroşelerin temizlikleri ağızdaki dişlerin muhafaza edilmesi yönünden oldukça mühimdir. Kroşelerin çevresindeki ve iç taraflarındaki gıda parçacıkları temizlenmediği durumda dişleri zarara uğratacaktır. Tüm yemeklerin ardından kesinlikle temizliği yapılmalıdır.
  • Protezlerinizi çıkarttığınızda kesinlikle su dolu bir kap içinde muhafaza etmelisiniz.
  • Diş doktorlarınızın kontrolü içinde olmadan protezinizde sizler ya da bir başkası aşındırma, ek tamir gibi uygulamaları asla yaptırmamalısınız. Proteziniz ile alakalı herhangi bir sorun yaşadığınızda mutlaka bir diş doktoruna danışmalısınız.
  • Ayda 1 defa rutin olarak diş doktoruna muayeneye gitmelisiniz. Bu muayeneler ilerleyen zamanda meydana gelebilecek sorunların engellenmesinde fayda sağlayacaktır.
  • Unutulmamalıdır ki protezlerin de bir kullanım süresi bulunur ve minimum 2 en çok 5 senede bir yenilenmesi gereklidir. Aksi durumda farklılaşan dokulara protezlerinizin uyumu bozulmaya başlayacak ve kullanımı zorlaşacaktır.

Yukarıda anlatmış olduğumuz sorunların haricinde karşı karşıya geldiğiniz her çeşit problemde kesinlikle diş doktoruna başvurmalısınız.

About Prof. Dr. Özgür SAYIN

Prof. Dr. Özgür SAYIN, 22.05.1973 tarihinde Eskişehir’de doğdu. İlköğrenimini Tokat Gazi Osman Paşa İlkokulu’nda, Orta ve Lise öğrenimini 1991 yılında Ankara Atatürk Anadolu Lisesi’nde tamamlayıp aynı yıl girdiği Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden 1996 yılında mezun oldu.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir