Genel sağlık üzerinde büyük bir etkiye sahip olan ağız sağlığı yaşam kalitesini büyük ölçüde etkileyen bir faktördür. Bazı kişilerde malolüzyon olarak adlandırılan diş kapanış problemleri ile karşı karşıya kalınabilir. Bu bozukluk dişler ve çenenin uygun olmayan biçimde sıralamasını açıklar. Hem görüntü hem de işlevsel problemlere yol açan bu durum farklı düzeylerde meydana gelebilir ve genel olarak ortodontik tedavi yapılmalıdır.
Maloklüzyon kişilerin gündelik hayatında çiğneme, konuşma ve ağız temizliğini yerine getirme gibi temel işlevleri de kötü yönde etkileyebilir. Ayriyeten tedavi yapılmadığı zaman çene eklemi problemlerine ve dişlerde aşınmaya neden olarak uzun vakit alan sağlık problemlerine yol açabilir.
Maloklüzyonun Nedenleri Nelerdir?
Maloklüzyon rahatsızlığı pek çok ayrı sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilir. Maloklüzyona sebep olan durumlar şu şekilde sıralanabilir:
Genetik Etkenler: Aileden aktarılan çene formu sorunları ve diş dizilim sorunları en çok sebep olan durumlardandır.
Kötü Alışkanlıklar: Parmak emme davranışı, ağızda cisim çiğneme ya da uzun müddet biberon kullanımı maloklüzyona neden olan durumlardır.
Travma: Çene ya da dişlere uygulanan darbeler diş dizilimi üzerinde kötü bir etki oluşturabilir.
Noksan ya da Fazla Dişler: Noksan ve fazla dişler ağzın kapanışı esnasında sorunlara neden olabilir.
Olumsuz Beslenme Alışkanlıkları: Büyük çocuklarda yeterli olmayan diyet diş ve çene büyümesini kötü yönde etkileyebilir.
Bu etkenler bireylerde değişik düzeylerde maloklüzyona sebep olabilir. Erken dönemde bu problemlerin farkına varılması ilerleyen zamanlarda daha ciddi problemlerin ortaya çıkmasına engel olmaya yardım eder.
Maloklüzyon tedavi tekniklerini kişinin mevcut durumuna göre değişiklik sergileyebilir. Tedavi aşamasında uzman bir ortodontist tarafından uygun bur tedavi programının oluşturulması mühimdir. Maloklüzyon için kullanılabilecek tedavi teknikleri ise şöyledir:
- Ortodontik Tedavi
Ortodontik sorunlar genel olarak diş teli ya da aparey kullanılarak uygun olacak şekilde tedavi gerçekleştirilir. Diş teli, dişlerin ideal konumuna gelmesine yardımcı olur. Hafif düzeyde olan vakalar için şeffaf plak tedavisi kullanılabilir. Bu tedavi estetik tedirginlikleri de en düşük seviyeye indirir. Periyodik kontrollerle dişlerin konumlanması izlenir ve tedavi aşaması süresince ağız içi temizliğinin muhafaza edilmesine özen gösterilmesi önerilir.
- Cerrahi Müdahale
İleri düzeydeki çene kapanış sorunları olan hastalarda cerrahi uygulamaya başvurulabilir. Çene formunun düzene sokulması amacı ile yerine getirilen bu tedavi yöntemleri genel olarak ortodontik tedavi ile kombinlenir. Cerrahi işlemler genel olarak yetişkin kişiler için yapılır ve daimi neticeler ortaya çıkarır.
- Alışkanlıklardan Vazgeçme
Parmak emme ya da cisim çiğneme gibi davranışların bırakılması problemin ileri seviyeye gelmesine engel olur. Bu davranışların bilhassa çocukluk zamanında engel olunması ise maloklüzyon tehlikesini düşürür.
- İşlevsel Apareyler
Gelişen çocuklarda çene formunu düzene sokma amaçlı tercih edilen apareyler, maloklüzyonun ileri seviyeye gelmesine engel olabilir. Bu apareyler çene kemiğinin büyüme açısını izleyerek daha denge içerisinde bir form meydana getirir.
- Egzersiz ve Rehabilitasyon
Bazı hallerde çene kaslarının ve dış formunun uyum seviyesini yükseltmek için egzersizler yapılabilir. Bu egzersizler işlevsel apareyler ile beraber kullanıldığı zaman etkili bir sonuca ulaşılabilir.
- Destekleyici Tedavi
Bazı hallerde maloklüzyonun ileri seviyeye gelmesine engel olmak ya da tedaviye destek olmak amacı ile fizik tedavi ya da dil terapisi gibi teknikler uygulanabilir. Bu tedaviler çene ve dil kaslarının daha uygun bir biçimde hareket etmesine yardım eder.